زمان تکت (Takt Time): ابزاری برای کاهش هزینه و افزایش بهره‌وری کسبوکار شما
فرض کنید یکی از مشتریان شما، ۱۰۰ قطعه جدید سفارش داده و درخواست کرده است که تا پایان هفته آماده تحویل شود. اگر شما به روند تولید فعلی خود ادامه دهید، با توجه به سیکل زمانی موجود، می‌توانید قطعات را به موقع آماده کنید؟ با چه سرعتی باید قطعات را تولید کنید تا به مهلت تعیین شده برسید؟
این سرعت مورد نیاز، Takt Time یا زمان تکت نام دارد و شما می‌توانید از آن برای مقایسه زمان لازم با مدت چرخه یا سیکل زمانی موجود استفاده و تعیین کنید که توانایی برآوردن تقاضای مشتری را دارید یا خیر.
در یک مثال دیگر تصور کنید در بخش انبارداری یک فروشگاه بزرگ مشغول به کار هستید و روزانه با تعداد زیادی سفارش چند خطی و محصولات متنوع که تعداد آن‌ها هم متفاوت است؛ مواجه هستید و باید تمام این سفارش‌ها را ثبت، آماده، بسته‌بندی و ارسال کنید.
قطعا چنین عملیاتی پیچیده است و برنامه‌ریزی برای این حجم کاری انبار، می‌تواند مثل یک کابوس برای شما باشد. یک روش ساده برای مقایسه بهره‌وری روزانه شما در مقایسه با کارایی مورد نیاز، محاسبه زمان تکت است. در ادامه با ما همراه باشید تا هر آنچه را که لازم است درباره زمان تکت یا تکت تایم بدانید:
زمان تکت چیست و چگونه باید آن را محاسبه کنید؟
اصطلاح takt از زبان آلمانی گرفته شده و مخفف Takzeit به معنای موسیقی یا ریتم موسیقی است و Takt Time زمان مورد نیاز برای برآورده کردن تقاضای مشتریان است و به عواملی مانند لجستیک ناب، تولید ناب و زمان مورد انتظار بستگی دارد.
در واقع زمان تکت به نوعی نرخ فروش شما و حتی مهم‌تر از آن، ضربان قلب فرآیند کاری شما است و باعث می‌شود ظرفیت خود را به مناسب‌ترین روش برای پاسخگویی به تقاضای مشتری بهینه کنید.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید از مفهوم تکت تایم اولین بار در دهه ۱۹۳۰ و برای ساخت یک هواپیما در کشور آلمان استفاده شد و سال‌ها بعد نقش بسیار مهمی در ارتقای تویوتا از یک خودروساز کوچک ژاپنی به بزرگترین شرکت خودروسازی در جهان داشت.
محاسبه زمان تکت با یک مثال ساده
زمان تکت بر اساس ظرفیت تولید و پیش‌بینی تقاضا، محاسبه می‌شود. برای مثال، یک نانوایی را در نظر بگیرید، جایی که هر دقیقه مشتری یک قرص نان می‌خرد. زمان تکت آن نانوایی باید کمتر از یک دقیقه باشد تا بتواند تقا ضای مشتری را برآورده کند. یعنی بتواند هر ۶۰ ثانیه یا کمتر، یک قرص نان تولید کند.
تعیین زمان تکت کار سختی نیست به شرطی که داده‌های دقیقی داشته باشید.
تعداد واحدهای سفارش داده شده توسط مشتری ÷ زمان برنامه‌ریزی شده تولید = زمان تکت
این فرمول بسته به اینکه چه چیزی برای فرآیند شما بهترین است، می‌تواند بر حسب یک روز، یک ساعت، یک هفته و … باشد. همچنین چه مشتریان شما سفارشات تکرارشونده داشته باشند یا در هر سفارش به تعداد متنوعی از محصولات نیاز داشته باشند، باید تعداد دقیق آن را بدانید.
فرض کنید سفارش تولید ۱۵۰۰ عدد لیوان را گرفته‌اید و باید در مدت ۲۴ ساعت آن را تولید کنید و تحویل دهید. با توجه به آنچه گفته شد، زمان تکت را چگونه محاسبه می‌کنید؟
با در نظر گرفتن اینکه شرکت شما فرآیند تولید مداوم و ۲۴ ساعته دارد و هر ۲۴ ساعت، ۸۶۴۰۰ ثانیه است؛ زمان تکت شما ۵۷٫۶ خواهد بود.
(ثانیه/واحد) ۵۷٫۶= (واحد) ۱۵۰۰ ÷ (ثانیه) ۸۶۴۰۰
پس بر اساس تکت تایم محاسبه شده، برای برآوردن تقاضای مشتری، باید هر ۵۷٫۶ ثانیه، ۱ لیوان تولید شود.
بنابراین باید سرعت تولید خود را با این عدد تنظیم کنید (یا با همین سرعت و یا سریع‌تر) و در صورتی که حجم سفارش دچار نوسان شود، لازم است زمان تکت خود را بر اساس هماهنگی تولید و تقاضا، تنظیم کنید تا تعداد ذخیره محصولتان در انبار، بیشتر از میزان تقاضا نشود.
چه کارهایی می‌توانید انجام دهید تا زمان تکت را با سرعت تولید خود همسو کنید؟
در این بخش از روش‌هایی صحبت می‌کنیم که باعث می‌شود زمان فرآیند تولید شما بر اساس Takt Time محاسبه شده، بهینه‌تر شود:
۱- جریان ارزش خود را به دقت و با جزئیات برنامه‌ریزی و فرآیندهای کاری را بهینه کنید
جریان ارزش خود را بررسی و راه‌هایی را برای حذف اقدامات اضافه و بهینه‌سازی آن‌ها پیدا کنید.
استفاده از زمان تکت در هر مرحله از جریان ارزش، نشان‌دهنده استانداردهای کاری شما است.
۲- اصول ۵S را در محیط کار خود اجرا کنید
اجرای ۵S (ساماندهی، پاکیزه سازی، نظم و ترتیب، استاندارد سازی و انضباط و نگهداری) در محیط کارتان اغلب زمان چرخه کاری را کاهش و توان عملیاتی را افزایش می‌دهد و این امکان را برای شما فراهم می‌کند که با زمان تکت مطابقت بیشتری داشته باشید.
۳- Heijunka (برنامه‌ریزی در سطوح مختلف) داشته باشید
یک چالش رایج در Takt Time این است که سفارش‌ها متنوع باشند یا به عبارتی تقاضا در حال نوسان باشد. Heijunka در لغت به معنای همسطح کردن است و باعث کاهش اصطکاک‌های مسیر تولید می‌شود (جریان مداوم تولید، کار به میزان مورد نیاز و اجتناب از وقفه). هیجونکا به شما امکان می‌دهد ظرفیت خود را به مناسب‌ترین روش برای برآورده کردن تقاضا بهینه کنید.
۴- انعطاف‌پذیری در تولید را افزایش دهید
اگر فرآیندها بهینه شده باشند، عامل دیگری که می‌توانید به آن توجه کنید افزایش چابکی تولیدتان است. این کار به شما امکان می‌دهد بهتر با نوسانات Takt Time سازگار شوید و ممکن است بسته به شرایط، معانی متفاوتی داشته باشد.
به عنوان مثال جابه‌جایی نیروی کار داخلی بر اساس تقاضا یا استفاده ازکارگران موقت خارجی. همه این‌ها، روش‌هایی برای همسویی تولید با زمان Takt است. با این حال این اقدامات را فقط در صورت لزوم انجام دهید، زیرا افزایش تعداد کارکنان و تجهیزات در یک فرآیند از قبل ناکارآمد می‌تواند مشکل را تشدید کند.
چرا تکت تایم مهم است؟
از آنجایی که زمان Takt یا زمان تکمیل به تعداد دفعات و میزان تقاضای یک محصول بستگی دارد، محاسبه آن به شما امکان می‌دهد تا سرعت مورد نیاز برای انجام کار برای جلب رضایت مشتری را بسنجید.
اگر تیم شما خیلی کند تولید کند، مشتری ممکن است شما را ترک کند و به سمت رقیبتان برود و اگر بیش از حد یا خیلی سریع تولید کنید، موجودی کالا در انبار افزایش می‌یابد و منجر به کاهش سود می‌شود.
با صرف یک زمان کوتاه برای محاسبه تکت تایم و اندازه‌گیری بهره‌وری واقعی می‌توانید:
- تغییر عملکرد نسبت به برنامه را در هر زمانی از روز، ارزیابی کنید.
- ضعف عملکردی خود را قبل از عدم موفقیت در تحویل سفارش، تشخیص دهید.
- عملکرد ضعیف خود را قبل از اینکه مشتری تحت تأثیر قرار گیرد، اصلاح کنید.
- اضافه کاری کارکنان خود یا استفاده از نیروی کار موقت را کاهش دهید.
- موجودی اضافی را به حداقل برسانید.
- از محدودیت‌های خود برای جلوگیری از تعهد بیش از حد منابع، آگاهی داشته باشید.
زمان تکت (Takt Time) در مقابل زمان چرخه تولید (Cycle Time) و زمان تهیه (Lead Time)
اغلب اوقات این سه مفهوم با هم اشتباه گرفته می‌شوند؛ اما هر کدام معانی متفاوتی دارند و نقش مهمی هم در فرآیند تولید ناب دارند.
- زمان تهیه بازه زمانی بین دریافت سفارش و تحویل کالا یا ارزش به مشتری است.
- زمان چرخه تولید، زمانی است که تیم شما فعالانه روی سفارش مشتری کار می‌کند.
- زمان تکمیل، حداکثر زمانی است که برای برآورده کردن تقاضای مشتری باید از آن پیروی کنید.
زمان چرخه به مدت زمانی که واقعاً برای تولید یک آیتم نیاز دارید، نگاه و زمان تکمیل بر زمان تولید طوری که با تقاضا مطابقت داشته باشد، تمرکز می‌کند و در نهایت، زمان تهیه یا سررسید زمان انتظار مشتریان را مورد بررسی قرار می‌دهد.
هر کدام از این موارد به صورت جداگانه به شما کمک می کنند تا وضعیت داخلی کسبوکار خود را بهتر بشناسید؛ اما وقتی با هم ترکیب شوند، تصویر کامل‌تری از کارآمدی شرکت شما را نشان می‌دهند.
اگر زمان تکت شما زیاد است، برای پاسخگویی به تقاضا، باید زمان چرخه خود را افزایش دهید و با دانستن زمان تحویل، می‌توانید پیش‌بینی کنید که پردازش یک سفارش برای مشتریان شما (زمان انتظار یا زمان تهیه) چه مدت طول می‌کشد.
همه این‌ها با هم نشان می‌دهند که مشتریان شما چقدر راضی هستند. با کنترل تمام این زمان‌ها، می‌توانید کارایی کسبوکار خود را بهبود بخشید و رضایت مشتری را افزایش دهید. پس به عنوان یک مدیر، باید هر سه معیار را به عنوان شاخص‌های کلیدی عملکرد گردش کار خود در نظر بگیرید و بهترین راه برای به دست آوردن و ثبت زمان‌های دقیق راپیدا کنید.
زمان تکت نشان‌دهنده حداکثر زمانی است که می‌توانید تقاضای مشتری را حفظ و همچنان برآورده کنید و شما را مطمئن می‌کند که فرآیندهای موجودی که دارید با تقاضای مشتری مطابقت دارد.
ثابت نگه داشتن این عدد پیچیده است و هر زمانی که مشتری سطح تقاضای خود را تغییر می‌دهد، این عدد هم تغییر خواهد کرد. هنگامی که تکت تایم خود را بدانید، همیشه با الزامات به موقع مشتری هماهنگ هستید و احتمال کمتری دارد که مهلت تعیین شده را از دست بدهید.
مزیت اصلی زمان تکت افزایش قابل توجه کارایی در تمام عملیات مربوط به زنجیره تامین است و علاوه بر اینکه باعث می‌شود خدمات بهتری ارائه دهید و در هزینه‌های عملیاتی صرفه‌جویی کنید، همچنین تأثیر مثبتی هم بر سیستم‌های لجستیکی دارد که برای یک زنجیره تامین کارآمد حیاتی است.
وقت آن نرسیده است که زنجیره تامین خود را تقویت کنید و سیستم‌های ذخیره‌سازی و مدیریت تاسیسات تولید خود را بهبود دهید؟
دیدگاه ها