دارک استور، مدل جدید خرده فروشی پس از همه‌گیری کوید ۱۹

حتما تا به حال جمله معروف «آدم‌ها در محدودیت ستاره می‌شوند» را شنیده‌اند. در طول سه سال گذشته و همراه با پاندمی کرونا، شاهد این موضوع  و خلاقیت افراد در همه زمینه‌ها بوده‌ایم. برای مثال هتل‌ها اتاق‌های خالی را به فضایی برای کار اشتراکی افراد دورکار تبدیل کردند، رستوران‌ها منو غذاهایی آماده و تحویل درخانه را ارائه دادند و در همین راستا، بسیاری از خرده‌فروشان فروشگاه‌های فیزیکی خود را به دارک استور تبدیل کردند.

علیرغم کاهش قابل توجه درآمد بسیاری از کسب‌و‌کارها در این مدت، به طور کلی حجم خرید جهانی افزایش یافته و بخش خرده‌فروشی از فوریه ۲۰۲۰ تا آوریل ۲۰۲۱، ۳۵ درصد از ارزش بازار را به دست آورده است و یکی از راه‌هایی که فروشگاه‌های خرده‌فروشی را با شرایط همه‌گیری سازگار کرد؛ دارک شدن بود.

وقتی نوبت به خرید می‌رسد، مشتریان انتظار رضایت آنی را دارند. به همین دلیل بسیاری از مردم خرید از یک فروشگاه فیزیکی محلی را دوست دارند. آن‌ها می‌توانند آنچه را که به دنبالش هستند پیدا و خرید کنند و همان روز آن را داشته باشند؛ اما همه‌گیری کوید ۱۹، ارائه این نوع تجربه خرید را دشوار کرد. در پاسخ به این موضوع، بسیاری از خرده‌فروشان فیزیکی، از کسب‌وکارهای کوچک گرفته تا شرکت‌های تجاری، آنچه را که به عنوان «دارک استور» شناخته می‌شود، انتخاب کردند تا بیشترِ محصولات خود را به صورت آنلاین عرضه کنند و از فضای خرده‌فروشی خود برای ذخیره مقدار زیادی موجودی و تکمیل سفارش‌ها و گزینه‌هایی مانند تحویل سریع و تحویل در همان روز، استفاده کنند.

دارک استورها که به‌ عنوان فروشگاه‌های توزیع خرده‌فروشی هم شناخته می‌شوند، در طول همه‌گیری COVID-19 برای خرده‌فروشان در هر مقیاسی بسیار مفید بوده‌اند. در این بلاگ پست، به بررسی دارک استورها و مزایایی که برای برندهای تجاری در حال رشد دارند، پرداخته‌ایم: 

دارک استور چیست؟

یک دارک استور، فروشگاهی خرده‌فروشی است (به عنوان مثال خواربار، لوازم خانگی، پوشاک و غیره) که به یک مرکز تکمیل و ارسال سفارش‌های خرد تبدیل و چیدمان آن برای خرده‌فروشی و سفارش‌های آنلاین سازماندهی و بهینه شده است.

دارک استورها یا فروشگاه‌های خرده‌فروشی آنلاین برای خریداران باز نیستند تا فضای بیشتری را برای موجودی فراهم و سفارش‌ها را با دقت برای مشتریان ارسال کنند.

در این دنیای جدید خرید، فردی که کالا را تحویل مشتری می‌دهد به جای فردی که مسئول صندوق فروش است؛ قرار دارد. او در واقع نمایده دارک استورآنلاین و سفیر برند شما است که به او دستیار تحویل مشتری یا  CDA(customer delivery assistants) می‌گویند.

چرا مفهوم دارک استور در حال رشد است؟

همه‌گیری COVID 19 به ‌ویژه از زمانی که فاصله‌گذاری اجتماعی به یک امر عادی تبدیل شد، تأثیر زیادی بر خرده‌فروشی گذاشت. در چنین شرایطی، برای اینکه مشتریان بتوانند بدون تماس از یک فروشگاه خرید کنند؛ خرده‌فروشان دارک استورها را راه‌اندازی کردند تا امکان ایجاد فضای مورد نیاز را برای تکمیل سفارش‌ها و حمل و نقل آن‌ها برای تحویل به مشتری بدون حضور فیزیکی او در فروشگاه، ایجاد کنند.

دارک استورها یک راه حل عالی در طول همه‌گیری بوده‌اند؛ اما مفهوم جدیدی نیستند و از قبل در بریتانیا، فرانسه، چین و سایر کشورهای جهان رواج داشتند. با این حال کارشناسان می‌گویند که این دوران؛ شروع رواج استفاده از دارک استورها است.

دلایل دیگری که چرا خرده فروشان فضای فیزیکی فروشگاه خود را به یک دارک استور تبدیل می‌کنند، عبارتند از:

راه حل‌های تحویل سریع

دارک استورها نه تنها فرصتی برای فروش کالاهای مورد نیاز بدون حضور فیزیکی را ایجاد می‌کنند؛ بلکه گزینه‌های تحویل بدون استرس و سریع را هم ارائه می‌دهند. در این فروشگاه‌ها، خریداران مجبور نیستند وقت خود را برای یافتن جای پارک تلف کنند یا در فروشگاه بچرخند تا آنچه را که نیاز دارند، پیدا کنند و در صف‌ طولانی صندوق، منتظر بایستند.

دارک استورها امکان تحویل سریع و حمل و نقل مقرون به‌صرفه را برای مشتریان محلی شما فراهم می‌کنند.

انتخاب و بسته‌بندی کارآمد سفارش‌ها در یک دارک استور

دارک استورها با ذخیره حجم زیادی از موجودی در یک فضای کوچک‌تر به جای یک انبار بزرگ، فرآیند انتخاب و بسته‌بندی را ساده می‌کنند. اغلب دارک استورها برای سفارش گردانی یا فول فیلمنت یا همان تکمیل و ارسال سفارشات راه‌اندازی می‌شوند و همین موضوع باعث می‌شود، فضای شما برای چیدمان، انتخاب و بسته‌بندی سفارش‌ها بهینه باشد و برداشت از انبار و ردیابی موجودی، سریع‌تر و دقیق‌تر انجام شود. 

امکان ارائه گزینه‌های بیشتر و متنوع‌تر به مشتریان

احتمالا شما گزینه‌های مختلفی را برای ارسال سفارش‌های آنلاین مشتریان خود، از جمله وانت، تحویل محلی یا ارسال سریع و مقرون به‌صرفه را امتحان کرده‌اید. دارک استورها به خصوص در موارد ضروری مانند کالاهای مراقبت شخصی و خواربار به شما این امکان را می‌دهند که به راحتی و به سرعت و در همان روز، سفارش‌های مشتریان را ارسال کنید.

۴ مزیت استفاده از دارک استورها برای خرده‌فروشی در تجارت الکترونیک

بیشتر خرده‌فروشان محلی و کوچک، مزایای استفاده از دارک استورها را نه تنها در ارائه خدمات به مشتریان محلی؛ بلکه در گسترش دسترسی مشتریان و هزینه کم‌تر می‌بینند. در این بخش به بررسی دلایلی می‌پردازیم که چرا دارک استورها چیزی بیش از یک روند زودگذر هستند:

۱- دارک استورها طیف وسیع و متنوعی از محصولات را ذخیره می‌کنند

از آنجایی که مشتریان اجازه ورود به دارک استورها را ندارند و اگر هم مجاز باشند، صرفا در یک بخش مشخص و برای تحویل سفارش‌ها است، می‌توانید فضای آن را برای افزایش قابلیت‌های انبارداری، ذخیره کردن و چیدمان کالاها برنامه‌ریزی و طراحی کنید.

افزایش ظرفیت ذخیره‌‌سازی کالاها و وجود مجموعه‌ای از محصولات بیشتر و متنوع‌تر، انتخاب و سفارش سریع‌تر مشتریان شما را تضمین می‌کند در عین حال که تکمیل سفارش‌ها و ارسال کالاها هم دقیق انجام می‌شود.

۲- دارک استورها دورنمای خوبی از موجودی کالاها ارائه می‌دهند

دارک استورها کوچک‌تر از انبارهای سنتی هستند و ردیابی سطوح موجودی در آن‌ها آسان‌تر است. برخی از دارک استورها هم به ابزارهای مدیریت موجودی برای کمک به کنترل سطوح موجودی در لحظه، مجهز هستند. استفاده از این ابزارها به شما کمک می‌کنند تا تشخیص دهید که موجودی‌ شما در چه حد است. آیا موجودی مازاد دارید یا موجودی شما به اندازه کافی نیست.

دارک استورها با ساده‌سازی فرآیند کنترل موجودی، باعث شده‌اند که شما به عنوان صاحب یک کسب‌و‌کار، همیشه سطح بهینه‌ای از موجودی را در اختیار داشته باشید.

۳- دارک استورها کارایی انبار را افزایش می‌دهند

گاهی اوقات، نقش یک دارک استور پشتیبانی از فروشگاه‌های خرده‌فروشی  یک منطقه جغرافیایی است و چون خالی از مشتری است و انتخاب‌کنندگان می‌توانند به راحتی چرخ دستی‌هایشان را در راهروها حرکت دهند؛ حجم زیادی از سفارش‌ها در آن مدیریت می‌شود.

اگرچه دارک استورها می‌توانند به راحتی گزینه‌های تحویل بیشتری را برای مشتریان فراهم کنند؛ اما بهینه‌سازی آن‌ها بدون فناوری مناسب برای خودکارسازی وظایف، می‌تواند برای شما چالش‌ برانگیز باشد.

۴- دارک استورها تعداد سفارش‌های مشتریان را افزایش می‌دهند

هنگامی که خریداران به تحویل سریع، قابل اعتماد و دقیق کالاهای یک برند عادت کنند، احتمالاً به مشتریان بلندمدت و وفادار تبدیل خواهند شد. اگر بتوانید گزینه‌های بیشتری را به مشتریان خود ارائه دهید، چه گزینه‌ پیکاپ یا جمع‌آوری سفارش‌ها برای افراد محلی باشد یا ارائه سایر گزینه‌های تحویل، در نهایت فروش و ارزش طول عمر مشتریان شما بیشتر می‌شود.

سفارش گردانی یا فول فیلمنت در دارک استورها چگونه انجام می‌شود؟

سفارش گردانی یا تکمیل سفارش‌ها در دارک استورها، یک گزینه استراتژیک و سودآور است؛ اما برای اینکه واقعاً پایدار باشد، باید چندین گزینه تحویل به مشتریان ارائه دهید. ۳ ​​گزینه رایج برای تحویل سفارش‌ها در یک دارک استور شامل موارد زیر است:

۱- تحویل سواره (curbside pickup)

تحویل سواره دریافت سریع سفارش‌ها را برای مشتریان آسان می‌کند. هنگامی که شما تحویل سواره را در کسب‌و‌کار خود ارائه دهید، مشتریان می‌توانند آنلاین از شما خرید کنند، بعد به محل کسب‌وکار شما بیایند و بدون نیاز به ترک ماشینشان خرید خود را تحویل بگیرند. این سرویس نه تنها ایمنی را برای مشتریان در طول همه‌گیری فراهم کرد؛ بلکه بسیار راحت و سریع است.

۲- تحویل درب فروشگاه

بعضی از دارک استورهای سنتی یک بخش مخصوص پیکاپ در در داخل فروشگاه دارند که معمولاً نزدیک در ورودی است. به این ترتیب، مشتریان برای تحویل گرفتن بسته خود مجبور نیستند داخل فروشگاه بیایند یا از راهروهای آن عبور کنند. این کار علاوه بر اینکه راحتی را برای مشتریان شما فراهم می‌کند، باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های تحویل هم می‌شود. 

۳- تحویل درب منزل

تحویل در خانه مشتری برای خرده‌فروشان محلی رایج‌تر است و امکان تحویل سریع، راحت و بدون تماس فیزیکی را برای مشتریان فراهم می‌کند. می‌توانید ارسال سفارش‌های مشتریان را خودتان از داخل فروشگاه انجام دهید و یا اگر منابع کافی برای این کار را ندارید، از یک شریک لجستیکی طرف سوم کمک بگیرید تا مسئولیت ارسال سفارش‌های آنلاین شما را بر عهده گیرد.

مدیریت الوپیک برای برندهای تجارت الکترونیک

بررسی یک نمونه موردی: دارک استور Big Basket و ایجاد یک تجربه عالی برای مشتری

Big Basket یکی از هایپرمارکت‌های آنلاین خواربار فروشی در هند است که در حال حاضر در ۳۰ شهر هند فعالیت می‌کند و تا سال ۲۰۲۰، ۱٫۸ میلیارد دلار ارزش داشته است. پلتفرم این فروشگاه محصولات متنوعی از میوه‌های تازه، سبزیجات، غلات، خواروبار، تنقلات بسته‌بندی شده، نانوایی، پروتئین، محصولات لبنی، نوشیدنی‌ها، زیبایی، سلامت و بهداشت، آشپزخانه، مراقبت از حیوانات خانگی و… را ارائه می‌دهد و بیش از ۲۰۰۰۰ محصول و ۱۰۰۰ برند را در خود جای داده است.

برای مصرف‌کنندگان نهایی، Big Basket اساساً یک پلتفرم سفارش آنلاین و تحویل است در حالی که از منظر تجاری، این شرکت همه چیز از لجستیک، مدیریت زنجیره تامین، خدمات مصرف کننده از طریق تحویل مبتنی بر اشتراک و حتی بخش فناوری مواد غذایی را با برخی از فروشگاه‌های محلی پوشش می‌دهد.

بیزینس مدل Big Basket

دارک استورهای Big Basket از یک مدل ترکیبی و یکپارچه پیروی می‌کنند که رویکرد عمده‌فروشی مبتنی بر موجودی و استراتژی لجستیک فراتر از حد محلی را ترکیب کرده است. در واقع رویکرد عمده‌فروشی برای کالاهای ماندگارتر و با نرخ سفارش بالا و لجستیک فرامحلی برای محصولات فاسد شدنی همراه با کیفیت بالا و هزینه پایین حمل و نقل است.

 Big Basket یک اپلیکیشن موبایل با کاربری آسان و یک وب‌سایت دارد که حدود ۷۰ درصد از درآمد آن را ایجاد می‌کنند و ما بقی درآمد از مشاغل دیگر مانند هتل‌ها، رستوران‌ها و خرده‌فروشی‌های آفلاین حاصل می‌شود.

ایده اولیه دارک استورهای Big Basket

مدل دارک استور ابتدا در سال ۲۰۱۵، توسط Big Basket مفهوم‌سازی شد و تصمیم گرفت تا دارک استورها را در چندین انبار کوچک یا فروشگاه‌ در سراسر کشور راه‌اندازی کند تا حمل و نقل سریع‌تر سفارش‌ها را برای مشتریان خود تسهیل کند. این انبارها همچنین به آن‌ها کمک می‌کرد تا به شهرهای کوچک‌تر نفوذ کنند.

استراتژی Big Basket این بود که از این طریق، دامنه دسترسی خود به شهرهای اطراف و کوچکتر را گسترش دهد.

چارچوب تحویل Big Basket’s Dark Storesa

مدل کسب‌وکار دارک استورها به Big Basket این امکان را داد که در ۳ مدلِ «تحویل سریع در ۹۰ دقیقه»، «تحویل در همان روز یا روز بعد» و «تحویل ۳ ساعته (صرف نظر از تعداد یا اندازه کالاها)»، سفارش‌های مشتریان را تحویل دهد.

Big Basket برای تحویل اکسپرس از دارک استورهای کوچک‌تر استفاده می‌کند و سفارش‌ها شامل مواردی مانند شیر، میوه‌های تازه و سبزیجات است و در مدل تحویل سفارش عادی، تمام SKUها در دسترس هستند.

به گفته Hari Menon یکی از بنیان‌گذاران و مدیرعامل Big Basket، دارک استورهای آن‌ها می‌توانند حدود ۹۰ درصد از اقلام را ظرف دو ساعت پس از ثبت سفارش و ۱۰۰ درصد را در عرض سه ساعت تحویل دهند که همه آن‌ها ازدارک استورهای بزرگ‌تر تامین می‌شوند. دارک استورهای بزرگ به پرسنل تحویل‌دهنده با ون و موتورسیکلت نیاز دارند در حالی که در فروشگاه‌های کوچک‌تر،تحویل‌دهندگان از دوچرخه استفاده می‌کنند.

آینده برای Big Basket امیدوارکننده به نظر می‌رسد

Big Basket در طول قرنطینه سراسری COVID-19، بیش از ۱۰ میلیون مشتری داشت و علی‌رغم وجود رقبای سرسختی مثل آمازون، Grofers و فلیپ کارت که همه آن‌ها در چند وقت اخیر مسیر دارک استورها را انتخاب کرده‌اند، همراه با تعداد بی‌شماری از سوپرمارکت‌های آنلاین محلی همچنان رهبر دارک استورهای سراسر هند است.

فروشگاه تمام اینترنتی دارک استور افق کوروش

 در ایران هم شرکت فروشگاه‌‌های زنجیره‌ ای افق کوروش در اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ اولین شعبه دارک استور خود را افتتاح کرد. هدف از راه اندازی فروشگاه تمام اینترنتی کوروش، افزایش؛ بهینه سازی و تنوع خدمات به مشتریان و بالابردن سرعت ارسال سفارشات مشتریان است. از دیگر دلایل راه اندازی این فروشگاه تمام  اینترنتی درک الزامات شرایط ناشی از اپیدمی کرونا و گسترش روش‌های خرید غیرحضوری است.

جمع‌بندی: چرا خرده‌فروشان باید از دارک استورها آگاه باشند

 در هر شرایطی، هدف اصلی هر خرده‌فروشی حفظ تمرکز بر ارتباط با مصرف‌کننده به روشی معنادار است. اگر بتوان این کار را با خیال راحت و به صورت آنلاین انجام داد و نتیجه هم رضایت‌بخش باشد، یک وضعیت برد-برد خواهد بود. 

در صورتی که دارک استورها به درستی کار کنند، می‌توانند به افزایش کارایی لجستیک و ذخیره بیشتر موجوی کمک کنند.

دارک استورها این امکان را برای برندها فراهم می‌کنند که در مقایسه با فروشگاه‌های خرده‌فروشی سنتی موجودی بیشتری را ذخیره کنند. این فروشگاه‌ها به خصوص در طول همه‌گیری به کسب‌و‌کارهای مختلف کمک کردند تا گزینه‌های تحویل سریع، راحت و بدون تماس را برای مشتریان خود فراهم کنند.

بنابراین دارک استور یک گزینه عالی برای شما است که برای ارسال حجم زیادی از سفارش‌های آنلاین از طریق فروشگاه فیزیکی خود به گزینه‌ها و فضای بیشتری نیاز دارید.

تجارت الکترونیک در چند سال گذشته به سرعت رشد کرده و این روند ادامه همچنان خواهد داشت. اگر شما صرفاً به فروش محصولات در یک مکان فیزیکی متکی بودید، اکنون می‌توانید با تبدیل فضای فیزیکی خود به یک انبار برای ذخیره موجودی بیشتر و سفارش گردانی، فروش آنلاین خود را به سرعت رشد دهید.