سرویس پرداخت در محل (COD)، قدیمی اما هنوز پرکاربرد
«جهان تجارت پیش‌بینی می‌کند سرویس‌های پیشرفته و هوشمند حمل و نقل و تحویل در چند سال آینده تا ۲۸ درصد افزایش پیدا کنند.»
این جمله‌ای است که شرکت تحقیقاتی Kantar در گزارشی کامل درباره تجارت الکترونیک در آینده نزدیک نوشته است. همین جمله کافی است تا هر کسب‌وکاری که در فضای تجارت الکترونیک فعالیت می‌کند، بداند که باید به فکر ارائه روش‌های مختلف تحویل به مشتریان خود باشد. مشتریان با یک شیوه راضی نمی‌شوند، آن‌ها حق انتخاب می‌خواهند.
پیش از این بارها در وبلاگ الوپیک درباره شیوه‌های مختلف تحویل مفصل صحبت کرده‌ایم و در هر مطلب یکی از این روش‌ها را به طور کامل به شما معرفی کرده‌ایم. این‌بار هم به سراغ یکی از شیوه‌های نسبتا قدیمی اما همچنان کاربردی و پرطرفدار رفتیم: تحویل و پرداخت در محل.
در این بلاگ‌پست درباره شیوه ارسال پرداخت در محل و مزایا و معایب آن بیشتر می‌خوانیم و بررسی می‌کنیم آیا استفاده از این شیوه برای کسب‌وکارهای کوچک هم کارآمد است یا نه.
بخش اول: مروری کوتاه بر ماهیت سرویس پرداخت در محل
شیوه پرداخت در محل یا Cash On Delivery که در زبان انگلیسی به اختصار COD هم خوانده میشود، روشی است که در آن مشتری کالای مورد نظر خود را به صورت آنلاین، تلفنی یا… سفارش می‌دهد و هزینه آن را هنگام تحویل به صورت حضوری به مامور تحویل پرداخت می‌کند.
شرکت‌های تولیدکننده کالاهای مختلف هر روز محصولات خود را برای هزاران مشتری ارسال می‌کنند؛ از فروشگاه‌های بزرگ و عمده گرفته تا یک مغازه خانوادگی کوچک، سطح اعتبار این مشتریان متفاوت است. بسیاری اوقات تامین‌کنندگان از مشتریانی که سابقه و اعتبار زیادی ندارند می‌خواهند که هزینه محصولات را یا هنگام سفارش یا هنگام تحویل پرداخت کنند و امکان پرداخت در آینده و پس از تحویل گرفتن محصولات را به آن‌ها نمی‌دهند. تامین‌کننده با این کار در واقع ریسک اعتباردهی به خریداری که شناختی از او ندارد را کم می‌کند.
با این حال سرویس پرداخت در محل فقط برای کسب‌وکارهای عظیم و فروش B2B نیست. این سرویس در فضای خرده‌فروشی هم طرفداران خودش را دارد. از آنجا که در این مطلب می‌خواهیم بیشتر درباره کسب‌وکارهای خرده‌فروشی صحبت کنیم، مثال بالا را آوردیم تا کارکرد این روش تحویل در کسب‌وکارهای B2B را هم به شما نشان دهیم.
شرایط و شیوه پرداخت در COD معمولا در توافق خریدار و فروشنده مشخص میشود. مشتری سفارش خود را ثبت می‌کند و به عنوان شیوه پرداخت، گزینه پرداخت در محل را انتخاب می‌کند. هنگامی که سفارش به دست مشتری می‌رسد، او مبلغ بدهی را پرداخت می‌کند و سفارش خود را تحویل می‌گیرد. این مبلغ معمولا توسط مامور شرکت حمل و نقل یا لجستیک دریافت میشود که با تامین‌کننده همکاری می‌کند. شریک لجستیکی پس از کسر هزینه‌های حمل و نقل، مبلغ اصلی را به همکار خود پرداخت می‌کند.
نکته: برای مشتریانی که از سرویس پرداخت در محل استفاده می‌کنند هم باید درست مانند مشتریان دیگر فاکتور صادر شود. معمولا یک فاکتور چاپ‌شده همراه بسته به مشتری تحویل داده میشود.
بخش دوم: نگاهی به خوشایندی‌ها و ناخوشایندی‌های سرویس پرداخت در محل
درست مانند هر چیز دیگری، ارائه سرویس پرداخت در محل هم مزایا و معایبی برای کسب‌وکار و برای مشتری دارد. در این بخش به مزایا و معایب را به تفکیک برای هر گروه بررسی می‌کنیم تا بتوانیم نگاهی واقع‌بینانه داشته باشیم.
مزایای سرویس پرداخت در محل برای کسب‌وکارها
بسیاری از خریداران هزینه خرید را هنگام تحویل و پس از مشاهده محصول پرداخت کنند. بیایید با هم ببینیم که در نظر گرفتن سرویس پرداخت در محل چطور به کسب‌وکارها کمک می‌کند:
۱- جذب مشتریان بیشتر
بی‌دردسر بودن تراکنش، COD را به یک انتخاب محبوب میان خریداران تبدیل کرده است.
با ارائه این روش پرداخت، می‌توانید اطمینان بسیاری از مشتریان بالقوه که با این روش راحت‌تر هستند را جلب و آن‌ها را تبدیل به مشتری کنید.
بدون بی‌شک اعتماد به یک فروشگاه آنلاین برای بسیاری از افراد دشوار است؛ اما وقتی خریداران بدانند که می‌توانند هزینه خرید را هنگام تحویل کالا پرداخت کنند، بدشان نمی‌آید یک سایت جدید را امتحان کنند. از این رو، سرویس پرداخت در محل یک راه عالی برای جذب مشتریان جدید است.
۲- آسان کردن شرایط برای مشتریان
گردش کار در سفارش‌های پرداخت در محل، بسیار ساده است و مشتری شما را از پیچیدگی‌ها نجات می‌دهد. ناگفته نماند که مشتریان راضی یکی از ارزشمندترین دارایی‌های کسب‌وکار شما هستند زیرا مدام به سوی شما برمی‌گردند بدون این که هیچ هزینه‌ای را برای ترغیبشان خرج کنید.
۳- راهی برای بازگرداندن مشتریان
جلب اعتماد مشتریان و حفظ آن‌ها یک تلاش دائمی است. وقتی مشتریان مطمئن شوند که کسب‌وکار شما امن و درستکار است، تمایل پیدا می‌کنند باز هم به سراغ شما بیایند. مطمئنا ارائه خدماتی مانند بازگشت فوری و پرداخت در محل باعث ایجاد اعتماد میشود و به حفظ مشتری کمک می کند. همانطور که در بخش قبل هم گفتیم، مشتریان وفادار اهمیت زیادی برای کسب‌وکارها دارند.
۴- اعتمادسازی برای یک کسب‌وکار تازه تاسیس
ارائه امکان پرداخت در محل می‌تواند اعتماد مصرف‌کننده را به کسب‌وکار جدیدی که هنوز برند معتبر و شناخته‌شده‌ای به دست نیاورده، افزایش دهد. شرکت‌های جاافتاده معمولا تمایلی به پذیرش ریسک سرویس COD ندارند و ترجیح می‌دهند با روش‌های پرداخت اعتباری پیش بروند.
۵- جلوگیری از کلاهبرداری
استفاده از شیوه تحویل و پرداخت در محل می‌تواند به کسب‌وکارها کمک کند از روش‌های مختلف کلاهبرداری مانند فیشینگ، جعل هویت خریدار، عدم پرداخت اقساط اعتباری و مشکلات قانونی حساب بانکی جلوگیری کنند.
در کشوری مانند هند استفاده از روش پرداخت در محل موجب پیشرفت تجارت الکترونیک شده است.
۶- تقویت جریان نقدی کسب‌وکار
در کسب‌وکارهای خرده‌فروشی شاید این مزیت چندان به چشم نیاید چرا که اکثر اوقات مشتریان ابتدا پرداخت انجام می‌دهند و سپس سفارش خود را دریافت می‌کنند؛ اما در کسب‌وکارهای B2B یا فروشگاه‌هایی که کالاهای درجه ۱ و با قیمت بالا می‌فروشند، سرویس پرداخت در محل و هنگام تحویل از نظر گردش مالی جذاب‌تر از فروش اقساطی است. هزینه به صورت یک‌جا و در زمان تحویل به حساب شرکت واریز یا نقدا پرداخت میشود و وارد جریان مالی شرکت میشود.
مزایای سرویس COD برای خریداران
با این که امروز کسب‌وکارها روش‌های پرداخت بسیار متنوعی را برای مشتریان خود فراهم کرده‌اند، اما گروه نسبتا بزرگی از خریداران همچنان شیوه‌های پرداخت نقدی را ترجیح می‌دهد. توجه مشتریان به سرویس پرداخت در محل هم دلایل خود را دارد.
۱- تراکنش آسان
پرداخت در محل یک شیوه آسان و بی‌دردسر برای خرید اینترنتی است. مشتریانی که سن بالاتری دارند یا در کل دانش کمتری نسبت به فضای دیجیتال و وب دارند، با استفاده از این شیوه می‌توانند آسان‌تر و ایمن‌تر خرید آنلاین انجام دهند. دیگر نیازی به وارد کردن شماره حساب بانکی و دریافت رمز پویا و… نیست، مشتری روی گزینه پرداخت در محل کلیک می‌کند و تمام!
۲- نگرانی کمتر
پرداخت قبل از دریافت کالا برای بسیاری از افراد آسان نیست. اگر پرداخت را انجام دهید اما فروشنده سفارش شما را ارسال نکند چه؟ هیچکس دوست ندارد پولی که با زحمت به دست آورده از دست برود. این افراد گزینه پرداخت در محل را انتخاب می‌کنند تا ریسک از دست رفتن پول خود را کم کنند.
۳- پرداخت منعطف
ریسک دیگری که در خرید آنلاین وجود دارد این است که کالا معیوب یا آسیب‌دیده به دست مشتری برسد؛ اما سرویس پرداخت در محل ریسک این مشکل را کم می‌کند. مشتریان ترجیح می‌دهند ابتدا کالا را بررسی کنند و بعد هزینه آن را پرداخت کنند تا اگر محصول بی‌کیفیت یا مشکل‌دار بود بتوانند بلافاصله آن را پس دهند. در چنین حالتی تاخیر در تحویل یا آسیب‌دیدگی هم نگرانی چندانی برای مشتری ایجاد نمی‌کند.
۴- امن بودن خرید
پرداخت در محل مطمئنا شرایط مناسب برای یک خرید امن است. اگر نگران لو رفتن اطلاعات حساب بانکی خود برای هکرها هستید، این گزینه می‌تواند انتخاب خوبی باشد.
سختی‌ها و معایب سرویس پرداخت در محل برای کسب‌وکارها
هر فعالیت و سرویسی که ارائه کنید، خوبی‌ها و بدی‌های خودش را دارد. تا اینجا از خوبی‌های ارائه سرویس پرداخت در محل برای کسب‌وکارها و مشتریان گفتیم اما وقت آن است به جنبه منفی ماجرا هم نگاهی بیندازیم تا بتوانیم منطقی و آگاهانه تصمیم بگیریم.
۱- مشتری رئیس است
انعطاف بالای سرویس پرداخت در محل می‌تواند برای کسب‌وکار دردسرساز باشد. مرجوع کردن سفارش توسط مشتری می‌تواند پرهزینه باشد. مشتری به راحتی ممکن است نظر خود را تغییر دهد و از خرید پشیمان شود یا کالا را به بهانه معیوب بودن (بدون این که واقعیت داشته باشد) پس بفرستند. در چنین شرایطی، شما دچار ضرر مالی می‌شوید.
۲- مشتریان متقلب
گاهی ممکن است با فعالیت‌های متقلبانه از سوی مشتری مواجه شوید. از آنجا که در این شیوه خرید هیچ اطلاعات معتبری از مشتری وجود ندارد، احتمال چنین اتفاقی بیشتر هم میشود.
۳- تاخیر در دریافت پول
بیشتر کسب‌وکارها از شرکت‌های ارائه‌کننده کوریر سرویس برای ارسال سفارش‌ها کمک می‌گیرند. در چنین شرایطی، هزینه سفارش‌های پرداخت در محل پس از چند روز به دست شما می‌رسد و ممکن است با کمی وقفه در جریان نقدی روبه‌رو شوید.
۴- هزینه بیشتر
وقتی حالت ارسال سفارش و پرداخت در محل را به مشتری ارائه می‌کنید؛ باید از شرکت‌های حمل و نقل کمک بگیرید و مبلغی را برای فعال‌سازی این سرویس به آن‌ها پرداخت کنید.
۵- معطلی ماموران تحویل
منتظر برای انجام پرداخت توسط مشتری می‌تواند باعث تاخیر در فعالیت‌های رانندگان شود. همچنین در طول پاندمی کرونا بسیاری از کسب‌وکارها سرویس‌های پرداخت در محل را متوقف کردند تا تماس بین مشتریان و کارکنان را محدود کنند.
۶- مواجه شدن با در بسته
هنگام استفاده از سرویس پرداخت در محل، مشتری باید در زمان تحویل در محل مقرر حضور داشته باشد. با این حال بسیاری اوقات مشتریان زمان تحویل را فراموش می‌کنند یا به هر دلیلی به آن اهمیت نمی‌دهند و مامور تحویل با در بسته مواجه میشود و هرچه در می‌زند کسی جواب نمی‌دهد. این مسئله به ویژه زمانی اهمیت دارد که سفارش شامل محصولات فاسدشدنی باشد. در چنین شرایطی، فروشنده نه‌تنها سود کالای برگشت‌خورده یا فاسدشده را از دست می‌دهد بلکه احتمالا مجبور میشود هزینه حمل و نقل برای بازگشت محصول را هم بپردازد.
۷- دردسرهای حسابداری
از آنجا که در سرویس‌های پرداخت در محل بیشتر اوقات پرداخت به شیوه‌های آفلاین مانند پول نقد یا چک انجام میشود، دردسرهای زیادی برای بخش حسابداری مجموعه به وجود می‌آید. مامور تحویل باید حساب پرداخت‌ها و چک‌های مختلف را داشته باشد و آن‌ها را در اختیار کارکنان حسابداری قرار دهد. سپس کارکنان حسابداری به صورت دستی پرداخت‌ها را با حساب‌های مشتری مناسب تطبیق می‌دهند و ثبت می‌کنند.
دشواری‌های پرداخت در محل برای خریداران
فقط کسب‌وکارها نیستند که با ارائه سرویس COD دچار مشکل می‌شوند. انتخاب این گزینه برای خریداران هم می‌تواند مایه دردسر باشد.
۱- چالش‌های مرجوعی پس از تحویل
فرض کنید مشتری سفارش خود را تحویل می‌گیرد و هزینه آن را پرداخت می‌کند، اما پس از بررسی بیشتر به این نتیجه می‌رسد که کالا مشکلی دارد یا به هر دلیل تصمیم می‌گیرد آن را مرجوع کند. عملی کردن این تصمیم می‌تواند با چالش‌هایی همراه شود چرا که ممکن است تامین‌کننده تعهدی نسبت به مرجوعی کالا و بازگشت هزینه نداشته باشد.
۲- محدودیت انتخاب در نوع پرداخت
این احتمال وجود دارد که مامور تحویل فقط آماده دریافت وجه نقد یا چک باشد در حالی که مشتری ترجیح می‌دهد کارت بکشد یا به صورت آنلاین کارت به کارت کند. این موضوع ممکن است موجب ناهماهنگی و دشواری‌هایی در به انجام رساندن فرایند تحویل شود.
بخش سوم: عناصر مهم برای ارائه سرویس پرداخت در محل باکیفیت
مانند بیشتر شیوه‌های تحویل سفارش، سرویس پرداخت در محل هم سه عنصر اصلی دارد: خریدار، فروشنده و مامور تحویل. در ادامه خلاصه‌ای از وظیفه و تعهد هر کدام نسبت به سرویس پرداخت در محل را بررسی می‌کنیم.
مشتری یا خریدار برای تکمیل فرایند تحویل و برآورده کردن توافقی که با فروشنده داشته است، باید پرداخت را انجام دهد. بنا به توافق، خریدار باید آدرس و اطلاعات صحیحی از محل تحویل ارائه کند، در زمان تحویل در مکان مورد نظر حضور داشته باشد، مطمئن شود که شرایط مناسب برای پرداخت به شیوه توافق‌شده (مثلا مقدار کافی پول نقد یا کارت بانکی) را در اختیار دارد و مبلغ را به طور کامل و در صورت نیاز همراه با مالیات، هزینه حمل و نقل و… پرداخت می‌کند.
پیک یا مامور تحویل نقشی اساسی در به نتیجه رسیدن فرایند تحویل و پرداخت دارد. در اصل پیک‌ها مسئولیت انجام بخش قابل توجهی از خدمات پرداخت در محل را بر عهده دارند و باید نیازهای مشتری و فروشنده را برآورده کنند. مامور تحویل باید بسته را در زمان و مکان توافق شده تحویل دهد و خدمات خود را با کیفیت بالا ارائه کند. آن‌ها باید مطمئن شوند که پیش از تحویل بسته پرداخت انجام شده باشد باشد و شرایط و ضوابط مشخص‌شده توسط فروشنده را هم رعایت کنند.
فروشنده آخرین حلقه این زنجیره است و باید از طریق ارائه محصول باکیفیت و تحویل به‌موقع، فرایندی آسان و کارآمد را برای مشتری تضمین کند و در رعایت شرایط و ضوابط توافق‌شده با مشتری و پیک کوتاهی نکند.
بخش چهارم: کسب‌وکارهای کوچک هم می‌توانند از شیوه ارسالِ پرداخت در محل استفاده کنند؟
اگر شما هم مثل خیلی از افراد فکر می‌کنید تنها شرکت‌های بزرگ می‌توانند شرایط ارائه سرویس پرداخت در محل داشته باشند، در اشتباه هستید. این شیوه ارائه برای کسب‌وکارهای کوچک هم به خوبی قابل اجراست. از سوی دیگر فقط خرده‌فروشان از شیوه بهره نمی‌برند، بلکه برای عمده‌فروشان هم کارآمد است. به طور کلی در این شیوه انتظار برای رسیدن سفارش برای مشتری دشوار نیست چرا که خیالش راحت است هنوز پولی پرداخت نکرده.
اگر نمی‌دانید چطور سرویس پرداخت در محل را برای کسب‌وکار کوچک خود راه‌اندازی کنید، مسیر پیاده‌سازی آن را به صورت مرحله به مرحله برایتان آورده‌ایم:
مرحله اول: فهرست تهیه کنید
پیش از هر چیز سعی کنید فهرستی از مشتریانی که به این سرویس تمایل نشان می‌دهند را جمع‌آوری و اسامی و سفارش‌های معمولشان را یادداشت کنید. صرف مقداری زمان برای تهیه این فهرست مستند، از سردرگمی‌های آینده جلوگیری می‌کند و شما هم مشتریانی که به این شیوه تمایل دارند از دست نمی‌دهید.
مرحله دوم: توضیحات را به بهترین نحو روی بسته سفارش‌ها یادداشت کنید
اولین قدم طبیعتا ثبت سفارش از سوی مشتری است. حالا که اولین سفارش پرداخت در محل خود را دریافت کرده‌اید، باید بسته‌بندی سفارش را با دقت انجام دهید و توضیحات مورد نیاز را روی آن بنویسید. محل دقیق دریافت و تحویل بسته مهم‌ترین نکته‌ای است که باید روی بسته نوشته شود. این کار فرایند تحویل را برای راننده آسان‌تر می‌کند.
مرحله سوم: زمان تحویل را برنامه‌ریزی کنید
یک فاکتور یا فرم مناسب از محصولات سفارش‌داده‌شده تهیه کنید. این کار رسیدگی به مبالغ دریافتی را برای شما و دریافت مبلغ را برای مامور تحویل آسان‌تر می‌کند. داشتن یک برنامه کامل درست مانند یک تقویم به شما کمک می‌کند آمار تحویل‌های پیش رو را داشته باشید و با پیش‌برد به‌موقع کارها، از تاخیر جلوگیری کنید.
مرحله چهارم: از منظم بودن سفارش‌ها مطمئن شوید
سفارش‌هایی که محدوده مکانی تحویلشان به هم نزدیک است را کنار هم قرار دهید. محل تحویل هر بسته را با دقت روی آن ثبت کنید و فهرستی جداگانه از سفارش‌ها و اطلاعات مربوط به هرکدام داشته باشید تا از خطاهایی که ممکن است هنگام تحویل رخ دهد جلوگیری کنید. با انجام این کارها مطمئن می‌شوید که هر سفارش به سمت مسیر درست خود می‌رود و سفارش کسی اشتباه به دستش نمی‌رسد؛ در نتیجه شما هم از پرداخت هزینه‌های خسارت یا ارسال مجدد مصون خواهید ماند.
مرحله پنجم: پیگیر موقعیت راننده‌ها باشید
تحویل سفارش به راننده برای ارسال، آخرین وظیفه شما نیست. پس از آغاز حرکت باید از طریق نرم‌افزارهای مناسب مسیر راننده را پیگیری کنید. به همین ترتیب راننده‌ها هم باید به‌روزرسانی مداوم موقعیت مکانی را روشن نگه دارند. در نتیجه این کار از وضعیت تحویل سفارش هم مطمئن خواهید شد.
مرحله ششم: اطمینان از پرداخت و یک نفس راحت!
وقتی مامور تحویل به موقعیت مکانی مشتری رسید و بدون مشکل محل را ترک کرد، می‌توانید یک نفس راحت بکشید؛ البته به شرطی که پیش از آن از راننده درباره پرداخت کامل و صحیح توسط مشتری سوال کنید!
نگران نباشید، با رعایت صحیح این مراحل و مدت کوتاهی آزمون و خطا، خیلی زود به بهترین فرایند ممکن می‌رسید.
شرکت حمل و نقل، همراه شما در مسیر
داشتن یک همراه خوش‌قول و حرفه‌ای که بتوانید بخش حمل و نقل را به او بسپارید، ارائه سرویس پرداخت در محل را آسان‌تر می‌کند، اما اگر همکار خود را درست انتخاب نکنید ممکن است با دردسرهایی مواجه شوید که حتی به خواب هم نمی‌دیدید!
با سرویس الوفروش یا پرداخت در محل الوپیک، به مشتری خود حق انتخاب دهید
تحویل سفارش‌های مشتری و دریافت هزینه در محل را به سرویس الوفروش الوپیک بسپارید. سرویس پرداخت در محل یا الوفروش یک معامله پایاپای بین فروشنده و مشتری است و با استفاده از این سرویس، این فرصت را به مشتریان می‌دهید تا به شما اعتماد کنند.
مزایای الوفروش
پرداخت آسان: مشتری از طریق لینک پرداختی که برای او پیامک شده است، به آسانی هزینه کالا را پرداخت می‌کند.
تسویه حساب آنی: می‌توانید هزینه خود را به صورت آنی از کیف پول الوپیک برداشت کنید.
انواع وسایل حمل‌و نقل: با استفاده از پیک موتوری یا وانت بار امکان جابه‌جایی هر نوع کالایی را خواهید داشت.
دیدگاه ها