کیوکامرس چیست؟ نسل سوم خرده‌فروشی

چند لحظه با خودتان فکر کنید: در دنیای امروز کسی طاقت منتظر ماندن دارد؟ سرعت به مهم‌ترین عامل در اقتصاد امروز تبدیل شده است. این‌روزها دوست داریم همه‌چیز فوری باشد: قهوه، نودل یا حتی پخش محتوا. چیزی که سریع‌تر اتفاق می‌افتد، بیشتر مورد توجه خواهد بود.

کیوکامرس یا تجارت سریع، آخرین پدیده‌ای‌ست که در قرن سرعت به وجود آمده است. پدیده‌ای که وعده می‌دهد آنچه مشتری می‌خواهد را در کمتر از ۳۰ دقیقه به دست او برساند.

با ارزش حدود ۲۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱، انتظار می‌رود ارزش صنعت کیو کامرس تا سال ۲۰۲۵ به ۷۲ میلیارد دلار برسد. با خواندن این مقاله به درکی جامع و همه‌جانبه نسبت به موضوع تجارت سریع خواهید رسید؛ پس همراه ما بمانید.

تغییر رفتار مشتری غیر قابل انکار است

مصرف‌کنندگانی که در گذشته ترجیح می‌دادند از خانه بیرون بیایند، کمی پیاده‌روی کنند و به فروشگاه‌ها و پاساژهای اطراف سر بزنند، حالا ترجیح می‌دهند در خانه بمانند. اگر سبک زندگی دورکاری (کار از خانه) و مسئله سالخوردگی جمعیت را هم به این موضوع اضافه کنیم، به خوبی می‌فهمیم که چرا مصرف‌کنندگان امروزی تمایل دارند برای دریافت خدمات تحویل فوری هزینه بیشتری بپردازند. با گسترش بیشتر زندگی شهری و افزایش نرخ افرادی که تنها زندگی می‌کنند، این تقاضا بیشتر و بیشتر هم خواهد شد.

 کیوکامرس یا تجارت سریع پدیده‌ای‌ست که در سطح جهان ظهور کرده؛ بیایید کمی به این موضوع در کشورهای مختلف نگاه کنیم: بنا به گزارش Euromonitor International، از ژوئن ۲۰۲۱ تا فوریه ۲۰۲۲، تنها در عرض ۱۰ ماه و فقط در کشورهای اروپای غربی، ۳۰ شرکت جدید در زمینه Quick Commerce شروع به فعالیت کرده‌اند.

شرکت Gorilla در برلین، فقط ۹ ماه پس از راه‌اندازی توانست به سریع‌ترین شرکت خرده‌فروشی اروپا تبدیل شود. در هند با وجود این‌که استارتاپ‌های تحویل موجود با بازنگری عملیات و زنجیره تامین خود تلاش می‌کنند وارد بخش کیوکامرس شوند، شرکت‌های تخصصی این حوزه وعده تحویل ۱۰ تا ۱۵ دقیقه‌ای به مشتریان می‌دهند.

 حتی یک بار یک مصرف‌کننده در توییتر نوشت یک برند مواد غذایی سفارش او را تنها در عرض ۲.۵ دقیقه تحویل داده است؛ آن برند بعدها از این توییت در بیلبوردهای خود استفاده کرد.

بیایید کمی در فضای تجارت سریع دقیق شویم و ببینیم این شرکت‌ها چطور چنین کاری را انجام می‌دهند.

کیوکامرس چیست و چطور کار می‌کند؟

همان‌طور که از نامش هم پیداست، Quick Commerce یا Q-Commerce سراسر درباره راحتی و سرعت است! شاید سرعت آن به پای موتور جت نرسد، اما مطمئنا از خرده‌فروشی سنتی یا حتی تجارت الکترونیک سریع‌تر و راحت‌تر است.

کیوکامرس نسل سوم خرده‌فروشی است. این عبارت به خرده‌فروشی‌های آنلاین و کسب‌وکارهای تجارت الکترونیکی اشاره دارد که کالاهای خریداری‌شده را در عرض چند دقیقه یا حداکثر چند ساعت به مشتری تحویل می‌دهند.

اگرچه این اصطلاح گاهی به جای تحویل بر حسب تقاضا یا حتی اصطلاحاتی مانند «تجارت فوری» استفاده می‌شود، اما ایده تجارت سریع ایده چنان جدیدی به حساب نمی‌آید. مدت‌هاست که صنعت غذا از این شیوه استفاده می‌کند، اما حالا با تغییر ترجیحات مصرف‌کنندگان، وارد جریان اصلی کسب‌وکار شده است.

بسیاری از شرکت‌های کیوکامرس در چند سال گذشته شاهد افزایش علاقه‌مندی مشتریان بوده‌اند. این کسب‌وکارها عمدتا بر محصولاتی متمرکز می‌شوند که مصرف فوری دارند و مشتریان اغلب با نیاز دارند یا می‌خواهند فورا به آن‌ها تحویل داده شود. در ادامه بیشتر درباره تناسب محصول با مدل این نوع کسب‌وکارها خواهیم گفت، اما بهتر است اول کمی درباره شیوه کار این مدل صحبت کنیم.

Q-Commerce در واقع ماهیت خود را از جنبه‌هایی از اقتصاد وام گرفته که در دهه گذشته با سرعت زیادی تغییر کرده‌اند. درخواست آنلاین تاکسی و پیک موتوری، سفارش آنلاین غذا و تحویل در محل مورد نظر و خدمات دیگری از این دست، نحوه استفاده روزمره ما از خدمات مختلف را دست‌خوش تحول کرده؛ و حالا این تغییر به سراغ تجارت الکترونیک و خرده‌فروشی‌ها آمده است.

خرده‌فروشان برای این که بتوانند زمان بسیار کوتاه تحویل در کیوکامرس را برآورده کنند، به جای انبارهای بزرگ و متمرکز از انبارهای کوچک و فروشگاه‌هایی کمک می‌گیرند که در نقاط مختلف شهر پراکنده شده‌اند. این انبارهای کوچک و غیر متمرکز معمولا حدود ۱۰۰۰ کالا ظرفیت دارند و بهتر است در مناطق پرجمعیت و متراکم باشند تا تقاضای کافی برایشان وجود داشته باشد.

مدل تجارت سریع به طور کلی به رانندگانی اتکا می‌کند که در منطقه حضور دارند و می‌توانند به سرعت سفارش را دریافت کنند و به مشتری تحویل دهند. استفاده از تکنولوژی‌های جدید نکته‌ای کلیدی برای رسیدن به کارآیی مورد نیاز در برقراری ارتباط با راننده، ارسال، مدیریت موجودی و مدیریت سفارش‌ها است.

فضای کسب‌وکارهای کیوکامرس عمدتا حول یکی از این شش نوع محصول فعال است:

حرف از تجارت سریع است، اما واقع چقدر سریع؟

همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، با توجه به جمعیت شهرنشین امروزی و تقاضایشان برای خدمات سریع، نسل جدید خرده‌فروشی به جای هایپرمارکت‌های همه‌چیزفروش و انبارهای بزرگ و خارج از شهر کسب‌وکارهای تجارت الکترونیک، به سراغ فروشگاه‌ها و انبارهای کوچک و پراکنده در سطح شهر رفته است. این کار به عنوان یک مزیت جغرافیایی به فعالان کیوکامرس امکان می‌دهد سریع‌تر و با دردسر کمتر به مشتریان بیشتری دسترسی پیدا کنند و کالاها را از فروشگاه‌های محلی مورد علاقه مشتریان به دستشان برسانند.

چرخه انتخاب، خرید و دریافت سفارش از یک کسب‌وکار کیوکامرس، نباید به بیش از یک ساعت برسد.

نکته اصلی این کسب‌وکارها همین است: چیزی را همین حالا احتیاج دارید؟ نگران نباشید، از ما بخواهید تا بلافاصله به دستتان برسانیم!

کیوکامرس چه تفاوتی با تجارت الکترونیک دارد؟

سرعت تحول در جهان به حدی باورنکردنی رسیده است. تا همین چند وقت پیش، تجارت الکترونیک یک ایده جدید و مدرن به حساب می‌آمد و در مقابل خرده‌فروشی حضوری به عنوان مدل سنتی قرار می‌گرفت؛ اما حالا با ظهور کیوکامرس، ایکامرس یا تجارت الکترونیک خود به عنوان یک مدل سنتی خرده‌فروشی شناخته می‌شود.

تا اینجا بارها تکرار کردیم که کیوکامرس سریع است؛ اما سرعت بالا تنها یکی از ۴ تفاوت مهم کیوکامرس و ایکامرس است. این ۴ تفاوت اساسی را در ادامه برایتان شرح داده‌ایم:

۱. سرعت بالا

از دقیقه و ساعت حرف می‌زنیم، نه از روز.

زمان، اولین و مهم‌ترین چیزی است که تجارت سریع را از تجارت الکترونیک به شیوه سابق جدا می‌کند.

کسب‌وکارهای تجارت سریع معمولا انبارها و مراکز آماده‌سازی کوچکی در مناطق پرجمعیت شهر دارند و تحویل فوق‌سریع را امکان‌پذیر می‌کنند، یعنی سفارش بین ۱۵ دقیقه تا ۲ ساعت پس از ثبت در دستان شماست!

با کمک گرفتن از این مراکز آماده‌سازی و تکنولوژی‌های لازم برای پیش‌بینی تقاضا، تخصیص موجودی، و تحویل به پیک، کسب‌وکارهای Q-Commerce می‌توانند بلافاصله سفارش‌ها را جمع‌آوری، بسته‌بندی و ارسال کنند. در حالی که تحویل سفارش در فروشگاه‌های تجارت الکترونیک سنتی بین ۳ تا ۵ روز زمان می‌برد و در بهترین حالت با کمک ویژگی‌های تحویل سریع، سفارش طی ۱ یا ۲ روز به دست شما می‌رسد.

۲. مراکز آماده‌سازی کوچک

همان‌طور که گفتیم، در کیوکامرس از انبارهای کوچک و فروشگاه‌ها برای تهیه و آماده‌سازی سفارش استفاده می‌شود و این یک نقطه تمایز مهم در مقابل تجارت الکترونیک به شیوه سنتی است.

انبارهای سنتی معمولا بسیار بزرگ هستند و حداقل چند هزار متر مربع وسعت دارند. به عنوان مثال وسعت بیشتر انبارهای آمازون حدود ۲۷ هزار متر مربع است. این انبارهای بزرگ معمولا بیرون از شهر و در مناطق صنعتی یا روستایی قرار دارند، به همین دلیل مبدا مناسبی برای آخرین مرحله تحویل (Last Mile Delivery) نیستند؛ رفت‌وآمد پیک‌ها به چنین مناطقی زمان‌بر و پرهزینه است.

تهیه و آماده‌سازی سفارش‌های کیوکامرس از طریق شبکه‌ای از انبارهای کوچک (حدود ۲۰۰ تا ۵۰۰ متر مربع) انجام می‌شود که در مرکز شهرهای بزرگ قرار دارند. به این شکل فاصله انبار تا مشتری تا حد زیادی کاهش می‌یابد و تحویل فوق سریع و کارآمد در آخرین مرحله ممکن می‌شود.

رویکرد رایج برای ایجاد این انبارهای کوچک، خرید یا اجاره فضاهای تجاری کم‌استفاده در مناطق شهری است. برخی از شرکت‌های تجارت سریع حتی به دنبال روش‌های جایگزین برای تبدیل آپارتمان‌های اجاره‌ای یا حتی کانتینرهای حمل‌ونقل به انبار هستند، اما چنین‌کاری چالش‌های منحصر به فرد خود را دارد.

۳. وسیله نقلیه

سومین نقطه تمایز Quick Commerce، شیوه حمل و نقل در آخرین مرحله تحویل است.

کسب‌وکارهای تجارت سریع معمولا از وسایل نقلیه دوچرخ و دوست‌دار محیط زیست مانند دوچرخه، دوچرخه الکترونیکی، اسکوتر و موتورسیکلت برای تحویل استفاده می‌کنند، تا هم هزینه و هم مدت زمان رسیدن پیک از انبار به محل تحویل را کاهش دهند.

در مناطقی که تراکم جمعیت زیاد است، گاهی حتی از پیک‌های پیاده هم استفاده می‌شود. این نگرش دوست‌دار محیط زیست به استقبال مردم از این شیوه خرید کمک می‌کند.

با این حال تجارت الکترونیک سنتی معمولا از وسایل نقلیه بزرگ‌تر مانند خودرو و ون استفاده می‌کند. ناوگان حمل و نقل آمازون ۴۰۰۰۰ کامیونت، ۳۰۰۰۰ ون و بیش از ۷۰ هواپیما را به کار گرفته تا محصولات را با بیشترین سرعت ممکن به دست مشتریان خود برساند.

۴. جنس سفارش‌ها

یک خرده‌فروشی آنلاین معمولی، احتمالا هزاران واحد محصول در انبارهای خود دارد. آمازون به عنوان بزرگ‌ترین خرده‌فروشی آنلاین در انبارهای خود برای ذخیره کردن حدود ۳۵۰ میلیون محصول فضا دارد.

انبارهای کوچک کیوکامرس‌ها برای حدود ۲۰۰۰ تا ۴۰۰۰ محصول فضا دارند. بنابراین کیوکامرس برای تمام برندها و تمام انواع محصولات مناسب نیست. فروش محصولات حجیم و دیرمصرف در این نوع کسب‌وکار به‌صرفه نیست.

حالا که به خوبی با نحوه کار کیوکامرس‌ها آشنا شدیم، خوب است بدانیم چنین کسب‌وکاری چه مزیت‌هایی دارد.

راه‌اندازی یک سرویس Quick Commerce چه مزایایی با خود به همراه دارد؟

از سرعت، پایداری و فواید زیست‌محیطی که بگذریم، سرویس کیوکامرس ۳ مزیت جذاب برای سازمان دارد:

۱. ایجاد مزیت رقابتی شاخص

در چشم مشتریان امروزی تحویل فوق سریع، مزیت قابل توجهی است و می‌تواند جایگاه برند شما را در ذهن مخاطبان چند پله بالا ببرد. از طرفی مشتریانی که به تحویل سریع احتیاج دارند، بیشتر مایلند برندهای جدید را امتحان کنند یا از فروشگاه‌های جدید سفارش دهند؛ بنابراین گستره ارزش‌های پیشنهادی شما به مشتریان بسیار وسیع خواهد بود.

۲. افزایش حاشیه سود

بخش بزرگی از مشتریان حاضرند پول بیشتری بپردازند تا بتوانند از شرایط تحویل راحت‌تر بهره‌مند شوند. تنوع محصولاتی که در کیوکامرس‌ها ارائه می‌شود آن‌قدرها زیاد نیست، پس آن‌ها می‌توانند به راحتی روی فروش بیشتر محصولات پرسودشان تمرکز کنند.

از آنجا که مشتریان کیوکامرس‌ها عمدتا از طبقه‌های مرفه جامعه هستند، پتانسیل قابل توجهی برای حاشیه سود بالا در این کسب‌وکارها وجود دارد. مشتریان به راحتی خود بیشتر از قیمت و تخفیف اهمیت می‌دهند.

۳. تجربه مشتری عالی

با ارائه سرویس تجارت سریع، خرده‌فروشان می‌توانند خواسته‌های مشتریان را به بهترین نحو فراهم و از این طریق وفاداری آن‌ها به برند را تقویت کنند. کیوکامرس روی نقاط درد مشتری دست می‌گذارد و برای از بین بردن آن‌ها تلاش می‌کند. تمام شدن غذا در یک مهمانی خانوادگی، تهیه هدیه تولد برای یک دوست نزدیک، و… نمونه‌هایی هستند از شرایطی که فرد در آن احساس گیر افتادن دارد و با کمک شما می‌تواند به سرعت ورق را برگرداند.

الوپیک کلید رضایت مشتریان شما در لست مایل دلیوری (last Maile Delivery) است

• مرسولات خود را در سریع‌ترین زمان ممکن ارسال کنید.
• با ویژگی رصد آنلاین و مشاهده امضای تحویل گیرنده از صحت ارسال مرسوله‌ مطمئن شوید.
• . چند درخواست را به طور همزمان ثبت کنید یا درخواست چند مقصده داشته باشید.
• درخواست‌های خود را برای ساعات یا روز‌های آینده رزرو کنید.
• با اضافه کردن تصویر مرسوله در سفارش در صورت بروز هرگونه آسیب غیرقابل پیش‌بینی، امکان پیگیری‌های آتی برای شما فراهم است.
• با استفاده از سرویس API الوپیک که مخصوص کسب‌وکارها و فروشگاه‌های آنلاین است دیگر نیاز نیست آدرس مبدا و مقصد را برای ثبت درخواست ارسال وارد کنید.

مدل‌های مختلف تجارت سریع

تجارت سریع خود یک مدل کلی و جدید است، که می‌تواند به سه شیوه اصلی اجرایی شود:

بازارگاه: مارکت‌پلیس، بازارگاه یا به بیان علمی‌تر مدل یکپارچه عمودی، حالتی است که در آن ارائه‌دهنده سرویس کیوکامرس سفارش مشتری را به کمک انبارها و مراکز آماده‌سازی خود در آن محدوده مکانی تهیه می‌کند و در عرض ۱۰ تا ۳۰ دقیقه به دست او می‌رساند.

فروش مستقیم: برندهایی که در طی سال‌های اخیر به فروش مستقیم به مصرف‌کننده روی آورده‌اند، حالا به دنبال روش سریع‌تری برای تحویل سفارش‌ها هستند و به سراغ مدل کیوکامرس می‌روند.

همکاری در تحویل: برخلاف دو مدل قبل، در این مدل تامین محصولات به عهده ارائه‌‌دهنده سرویس نیست، بلکه به عنوان یک شرکت حمل و نقل وارد می‌شود. ارائه‌دهنده سفارش مشتری را با کمک فروشگاه‌های فیزیکی منطقه تهیه می‌کند و به سرعت تحویل می‌دهد.

چالش بزرگ: پیاده‌سازی سیستم کیوکامرس

قدم اول: انبارهای کوچک منطقه‌ای خود را پیدا کنید!

برای این که بتوانید هر سفارش را در کمتر از ۱ ساعت تهیه، بسته‌بندی و ارسال کنید، باید در مکانی نزدیک به مشتری قرار داشته باشید. به همین دلیل انبارهای محلی کوچک ستون اصلی بنای کسب‌وکارهای کیوکامرس هستند. مناطق تحت پوشش سرویس کیوکامرس خود را به دایره‌هایی با شعاع مناسب برای رفت‌وآمد سریع موتورسیکلت یا دوچرخه تقسیم کنید، و سعی در مرکز هر دایره یک انبار کوچک داشته باشید.

قدم دوم: از تکنولوژی کمک بگیرید!

کسب‌وکارهای Q-Commerce به یک نرم‌افزار هوشمند تعیین قیمت در لحظه نیاز دارند. درست مانند همان چیزی که اپ‌های اینترنتی درخواست تاکسی برای محاسبه هزینه از آن استفاده می‌کنند. به طور کلی استفاده از تکنولوژی باید به شما کمک کند حجم سفارشات را افزایش دهید، از موجودی لحظه به لحظه باخبر باشید و قیمت‌ها را بهینه کنید.

قدم سوم: به موجودی محصولات و دسته‌بندی‌ها بی‌توجه نباشید!

Q-Commerce در خرده‌فروشی فضای مناسبی برای ارائه محصولات خاص مانند غذاهای بسته‌بندی‌شده یا تازه، سبزیجات، نوشیدنی‌ها، هدایا، لوازم آرایشی و هر محصول دیگری است که مشتریان هر روز از آن استفاده می‌کنند. باید مطمئن شوید از هر محصول به اندازه بیشترین میزان تقاضای آن در انبارها موجود است. کمک گرفتن از تکنولوژی اینجا هم با پیش‌بینی دوره‌ای تقاضا برای هر محصول به کمک شما می‌آید تا فرایندی بهینه و کارآمد داشته باشید.

کلام آخر: سبک زندگی جدید، کسب‌وکار جدید

سبک زندگی مردم در سراسر جهان در حال تغییر است و این یعنی تغییر کردن رفتار مشتری نسبت به کسب‌وکارها.

امروز سرعت و راحتی بیش از هر زمان دیگری برای مشتریان اهمیت دارد. کیوکامرس در واقع نتیجه تکامل طبیعی ایکامرس است. تکاملی که به مشتریان کمک می‌کنند هر لحظه که نیاز داشتند از شما کمک بگیرند و شما را مانند همراهی مطمئن در مسیر زندگی خود بدانند.

بنابراین توجهی که به کیوکامرس در فضای کسب‌وکار می‌شود تعجب‌آور نیست. کسب‌وکارهایی که می‌خواهند رشد کنند تا انتظارات مشتریان را برای تحویل فوری برآورده کنند، اکنون امکان ویژه‌ای پیش رو دارند. سرمایه‌گذاری مناسب در شیوه‌های تجارت سریع می‌تواند بازدهی بزرگی از لحاظ جذب و حفظ مشتری برای آن‌ها فراهم کند.